Voor bedrijven en ondernemers is het een onmisbaar en soms zelfs een verplicht document. De jaarrekening. Wat staat er nu eigen in een jaarrekening en wat zegt het ons over het bedrijf erachter?
Balans, het boekhoudkundig evenwicht
Eén van de onderdelen van de jaarrekening is de balans. De balans wordt – bij een boekjaar gelijk aan het kalenderjaar – veelal gegeven in vergelijking, zo wordt er gekeken naar de balans op 1 januari van het jaar en op 31 december van datzelfde jaar, het zijn als het ware fotomomenten van de financiële situatie van de onderneming.
De balans is per definitie in evenwicht, aan de debetzijde staat de aanwending van het ondernemingsvermogen in de vorm van verschillende bezittingen. Het vermogen van de onderneming staat zowel debet (investeringen) als credit (financieringen). De balans haalt diens evenwicht per definitie uit het gegeven dat elke bezitting zal moeten zijn gefinancierd.
De balans is gebaseerd op de volgende berekeningen:
Bezittingen = eigen vermogen + vreemd vermogen
Ofwel:
Bezittingen – vreemd vermogen = eigen vermogen
Winst- en verliesrekening
De winst- en verliesrekening wordt veelal in scontro-vorm opgemaakt, met een debet- en een creditzijde. Dit heeft te maken met het boekhoudkundige evenwicht.
De winst- en verliesrekening bevat tenminste de opbrengsten van de onderneming, ergo de vergoedingen welke de onderneming in rekening brengt voor geleverde goederen of verleende diensten. Dit wordt ook wel de omzet genoemd.
Opbrengsten en kosten versus ontvangsten en uitgaven
Opbrengsten en kosten worden verantwoord in de periode waarop ze betrekking hebben, ongeacht of zij tot ontvangsten of uitgaven in diezelfde periode hebben gehad. Dit gegeven komt voort uit het accrualbeginsel (ook wel aangroeibeginsel of toerekeningsbeginsel)
Opbrengsten zijn dus niet gelijk aan ontvangsten, en kosten zijn niet gelijk aan uitgaven. Een goed voorbeeld is te vinden in het realisatiebeginsel. Deze rekent opbrengsten toe aan de periode waarin een goed of een dienst wordt geleverd. De daadwerkelijke realisatie staat dus los van de ontvangsten die eerder of later kunnen plaatsvinden. Te denken valt aan het verlenen van een dienst waarvoor een factuur uitgeschreven wordt.
Vermogensvergelijking
Tussen de beginbalans en de eindbalans bestaat een logisch verband, het eigen vermogen volgens de eindbalans kan worden berekend door uit te gaan van het eigen vermogen op de beginbalans en daarbij alles dat privé is gestort/onttrokken plus alles dat leidt tot winst of verlies te verrekenen. De volgende berekening kan daarmee gemaakt worden:
Begin eigen vermogen
–
Resultaat
+
Privé-stortingen
–
Privé-onttrekkingen
__________________
Eind eigen vermogen
Grootboekadministratie
Elke ondernemer heeft een fiscale administratieplicht, en zal dus een boekhouding moeten bijhouden. Dit kan in de vorm van een grootboekadministratie, waarbij grootboekrekeningen worden bijgehouden voor elke balanspost, in scrontro-vorm.
Het bijwerken van deze grootboekrekeningen gebeurt middels zogeheten dagboeken, waar boekstukken zoals bankafschriften, inkoopfactuur, en verkoopfacturen in verwerkt worden. Een bijwerking heet dan een journaalpost.
Administratieplicht (art. 3:15i lid 1 BW)
De administratieplicht komt voort uit art. 3:15i lid 1 BW, welke voorschrijft dat ‘een ieder die een bedrijf of zelfstandig een beroep uitoefent, is verplicht zijn vermogenstoestand en van alles betreffende zijn bedrijf of beroep, naar de eisen van dat bedrijf of beroep, op zodanige wijze een administratie te voeren en de daartoe behorende boeken, bescheiden en andere gegevensdragers op zodanige wijze te bewaren dat te allen tijde zijn rechten en verplichtingen kunnen worden gekend’.
Een ondernemer of zelfstandige heeft dus een vrij strenge administratie- en bewaarplicht. De bewaarplicht bestaat voor de termijn van 7 jaren. Naast deze civielrechtelijke verplichtingen bestaat er nog de fiscale administratieplicht zoals opgenomen in art. 52 van de Algemene wet inzake Rijksbelastingen (AWR).
Op deze administratieplicht is het jaarrekeningenrecht conform titel 9 boek 2 BW van toepassing. Het is dus erg verstandig als ondernemer serieus te kijken naar mogelijkheden om de boekhouding en/of bedrijfsadministratie uit te besteden.
Hebt u vragen? Neem dan contact met ons op via 038-2022738 of info@juristenzwolle.nl. Dan bespreken wij uw mogelijkheden.
