Op overeenkomsten die vanaf 1 januari 2022 worden gesloten is de nieuwe Richtlijn consumentenkoop van toepassing. Maar wat houdt deze nieuwe Europese richtlijn precies in?
Voor wie en wanneer geldt de nieuwe Richtlijn?
De nieuwe Richtlijn is van toepassing op elke consumentenkoop. Dit betekent dat de Richtlijn geldt voor alle verkoopovereenkomsten tussen een professionele handelaar en een niet- professionele koper. Om te bepalen of sprake is van een consumentenkoop is het doorslaggevend of de koper de zaak koopt om deze in een privésituatie te gaan gebruiken. Onroerende zaken vallen niet onder de Richtlijn.
De nieuwe wetgeving geldt ook voor tussenpersonen die bemiddelen bij een consumentenkoop.
Dit zijn de belangrijkste veranderingen
In de wet wordt een nieuwe afdeling ingevoegd met nieuwe regelgeving: “Bepalingen voor overeenkomsten tussen handelaren en consumenten.” In deze afdeling worden een aantal nieuwe bepalingen opgenomen, die van invloed zullen zijn op het Nederlandse consumentenrecht. De wetgeving zal in het voordeel van de consument uitvallen ten opzichte van hoe de consumentenkoop nu geregeld is. Belangrijke veranderingen zijn ook ten aanzien van de aankoop van digitale diensten. Daarnaast beoogt de wetgeving het de consument gemakkelijker te maken om in heel Europa zijn recht te kunnen halen, onder andere door de regelgeving in EU-landen te stroomlijnen.
Op dit moment is het zo dat een consument, zeker als het gaat om tweedehands spullen, zelf een vrij zware onderzoeksplicht heeft. Met de nieuwe Richtlijn komt daar enige verandering in.
Informatieplicht
Er veranderen een aantal dingen ten opzichte van de informatieplicht van de verkoper. In de nieuwe regeling wordt een onderscheid gemaakt tussen koop in een winkel of koop op afstand. Voor verkoop in een winkel geldt slechts een beperkte informatieplicht voor de verkoper en komt aan de consument geen bedenktijd toe.
Voor koop buiten een winkel en op afstand (bijvoorbeeld online) gaat een uitgebreide informatieplicht gelden. Zo moet de verkoper onder andere de volgende zaken in duidelijke en begrijpelijke wijze meedelen aan de consument:
- de voornaamste kenmerken van de aangeboden zaken;
- de identiteit van de verkoper (handelsnaam, geografische adres en telefoonnummer);
- de totale prijs inclusief belastingen en eventuele aanvullende kosten voor vervoer of bezorging;
- de wijze en termijn van betaling, levering en nakoming, en;
- het beleid op het gebied van klachtenbehandeling.
De verkoper is daarnaast verplicht de consument te wijzen op het bestaan van de wettelijke conformiteitsregels en de voorwaarden voor eventuele commerciële garantie.
Een flinke lijst maar voor deze informatieplicht geldt wel dat de verkoper alleen informatie hoeft te melden:
‘voor zover deze niet al duidelijk uit de context blijkt’.
Hiermee wordt bedoeld dat bijvoorbeeld een prijssticker of een bord met informatie ook als mededeling gezien wordt. Het is uiteindelijk aan de koper om te bewijzen dat de verkoper niet aan deze informatieplicht heeft voldaan.
Non-conformiteit
De belangrijkste veranderingen in de nieuwe regeling zien toe op de non-conformiteit van een zaak. Dit betekent dat een gekochte zaak niet in de staat verkeert of de eigenschappen bezit die de consument had mogen verwachten. Het nieuwe conformiteitsvereiste kent twee uitgangspunten.
- De gekochte zaken moeten wat betreft beschrijving, type, hoeveelheid en kwaliteit, functionaliteit, compatibiliteit, interoperabiliteit en andere kenmerken voldoen aan de koopovereenkomst. Tevens moeten alle toebehoren en gebruiksaanwijzingen meegeleverd worden en noodzakelijke updates beschikbaar zijn. Daarnaast dienen de goederen geschikt te zijn voor het door de consument gewenste gebruik. Deze vereisten worden de subjectieve conformiteitsvereisten genoemd.
- Ten tweede moet de zaak geschikt zijn voor doeleinden waarvoor zaken van hetzelfde type gewoonlijk gebruikt worden. Let wel, de consument moet dit gebruik vooraf hebben meegedeeld en de verkoper moet dat gewenste gebruik aanvaarden. Dit worden objectieve conformiteitsvereisten genoemd.
Dat lijkt op hoe het nu is, maar een belangrijk verschil is dat de onderzoeksplicht van de koper aanzienlijk minder zwaar gaat wegen. Wanneer een (tweedehands) product een gebrek heeft moet dit expliciet vermeld worden door de verkoper bij de koop. Vervolgens moet de koper dit gebrek accepteren. Voorlopig is het niet duidelijk of de ondertekening van een algemene verklaring ter aanvaarding van mogelijke gebreken bij de koop van een zaak door de koper voldoende is. Hier zal ongetwijfeld in de toekomst binnen de rechtspraak nog aandacht voor komen.
Ook de termijn waarbinnen een consument de verkoper altijd kan aanspreken, verandert. Als er binnen een jaar een probleem blijkt te zijn met het gekochte product, wordt vanaf de invoering van de wetgeving aangenomen dat dit probleem al bestond bij levering. Op dit moment is dat een half jaar.
Ook is de verkoper na inwerkingtreding van de nieuwe wetgeving aansprakelijk voor gebreken die in elk geval binnen twee jaar na levering van het goed aan het licht komen. Op dit moment staat daar geen vaste termijn voor.
Commerciële garantie
Als een verkoper een commerciële garantie aanbiedt, veranderen er ook een aantal dingen. Een commerciële garantie is een garantie die extra waarborgen biedt bovenop de wettelijke garantie. Bij afsluiting van de garantie moet de consument een garantiebewijs krijgen. Het garantiebewijs moet zijn opgesteld in duidelijke en begrijpelijke taal en bevat de volgende informatie:
- een duidelijke verklaring dat de consument bij wet recht heeft op kosteloos herstel van de verkoper wanneer sprake blijkt van een non conforme zaak, en dit recht op herstel niet wordt aangetast door de commerciële garantie;
- de naam en het adres van de garant;
- de procedure die de consument moet volgen om gebruik te maken van de commerciële garantie;
- de goederen waarop de garantie van toepassing is; en de commerciële garantievoorwaarden.
Mag een verkoper anders afspreken met een consument?
Er mag niet afgeweken worden van de nieuwe regelingen. Als je wel iets anders afspreekt mag dat alleen als dit in het voordeel van de consument uitvalt. Een afwijkende afspraak die nadelig uitvalt voor de consument is niet rechtsgeldig!
Hebt u verdere vragen met betrekking tot de nieuwe consumentenrichtlijn? Neem dan contact met ons op via info@juristenzwolle.nl of 038-2022738 om uw mogelijkheden te bespreken.