Afspraken worden helaas niet altijd (helemaal) nagekomen. Er worden dagelijks ontelbaar veel overeenkomsten gesloten waarbij wordt afgesproken dat partij A geld moet overmaken naar partij B. Wat nou als A deze betaling niet verricht? Partij B kan – onder omstandigheden – overgaan tot het leggen van beslag, maar wat houdt dit in en waarom zou je het doen?
Juridisch dwingen
Beslag is een sterk juridisch geladen begrip. Door middel van het leggen van beslag kan een partij gedwongen worden om zijn of haar verplichtingen (uit bijvoorbeeld een overeenkomst) na te komen. Beslag kan gelegd worden op allerlei zaken en vermogensrechten, bijvoorbeeld op een bank(rekening) of een auto. Zelfs derdenbeslag wordt door de wet toegestaan. Door het leggen van beslag kan de eigenaar van de auto bijvoorbeeld niet meer vrij over dit goed beschikken. Hij mag de auto vanwege het beslag niet meer verkopen en/of verhuren, een zeer ingrijpende maatregel dus.
Wanneer kan er beslag gelegd worden?
Om die vraag te beantwoorden is van belang dat er verschillende soorten beslagen zijn, namelijk het conservatoir beslag en het executoriaal beslag. Bij executoriaal beslag is er sprake van een titel, meestal een vonnis. De rechter heeft dan al bepaald dat partij A inderdaad over moet gaan tot betaling van bijvoorbeeld een factuur. Als A ondanks het vonnis nog steeds niet wil betalen kan partij B tot het leggen van beslag overgaan. Het doel van dit beslag is het voldoen krijgen van de vordering van B. Met zijn toewijzende vonnis zal B een deurwaarder benaderen. De deurwaarder maakt A duidelijk dat er beslag wordt gelegd, meestal krijgt A nog enkele dagen (twee) om de vordering alsnog te voldoen. Vanwege het beslag worden de goederen verkocht. Uit de opbrengst wordt de vordering van B voldaan.
Conservatoir vs. Executoriaal beslag
Het conservatoire beslag gaat – meestal – vooraf aan het hierboven omschreven executoriale beslag. Voor het executoriale beslag is een rechterlijke procedure nodig. Zoals bekend kan een dergelijke procedure de nodige tijd kosten. In die periode loopt de beslaglegger het risico dat de goederen worden verkocht of op enig andere manier worden weggesluisd. Om dit te voorkomen kan conservatoir beslag worden gelegd. Voor het leggen van zo’n beslag dient een verzoekschrift te worden ingediend bij de voorzieningenrechter. Nadat conservatoir beslag is gelegd dient een bodemprocedure tegen de partij te worden gestart. Indien deze een toewijzend vonnis oplevert zal het conservatoire beslag automatisch worden omgezet in een executoriaal beslag.
Let op: niet op alle goederen mag beslag gelegd worden en voor sommige goederen gelden bijzondere regels. In ieder geval kan beslag nimmer gelegd worden op goederen die de schuldenaar nodig heeft om in zijn of haar eigen onderhoud te voorzien. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan voedsel.
In het bovenstaande werd uitgegaan van een situatie waarbij partij A en B problemen hadden bij de uitvoering van een overeenkomst. Dit is ook de meest voorkomende vorm van beslag; het zogenaamde verhaalsbeslag. Het is tevens mogelijk dat een beslag tot doel heeft een bepaald recht te verkrijgen. Het doel is dan retournering van iets dat u toebehoort. Denk hierbij aan het geval waarin C aan D een auto uitleent voor de duur van een week. Na een week weigert D de auto terug te geven. C kan nu door het leggen van beslag de auto, zijn eigendom, terugkrijgen. In dit geval werkt het beslag inhoudelijk hetzelfde, maar wordt de auto niet verkocht om een bepaalde vordering te voldoen, maar dient het beslag slechts de retournering van het eigendom.
Beslag als juridisch wapen
Beslag is aldus een juridisch wapen. Er zij wel op gewezen dat met beslag meer zaken komen kijken dan slechts het bovenstaande. Zo kan beslag gelegd worden op een woning, maar levert een dergelijk beslag mogelijk niks op. Aangezien er een hypotheek op de woning rust. Min of meer hetzelfde geldt bij het leggen van beslag op een fiets, hierop kan ook een (sterker!) pandrecht van een derde rusten.
Hebt u vragen over beslaglegging? Neem dan contact met ons op via 038-2022738 of info@juristenzwolle.nl om uw mogelijkheden te bespreken.
