Privacyschending bij online tentamens

22 februari 2021

In verband met Covid-19 is het niet mogelijk om op de campus te tentamineren. Doormiddel van online proctoring kunnen tentamens online doorgaan. Online proctoring wordt gebruikt, om onder andere fraude tegen te gaan. Maar is online proctoring geen inbreuk op je privacy?

Wat is online proctoring?

Online proctoring is een hulpmiddel om digitaal tentamens af te nemen, waarbij met behulp van controlesoftware op afstand kan worden gesurveilleerd. Er zijn meerdere varianten van online proctoring, zoals:

  • Live conferencing tools: terwijl de studenten de toets maken, kan de docent mee kijken. Via de webcam kan de docent de leerlingen zien en tijdens de toets vragen om identificatie van de student. De beeldschermen van de studenten kan de docent niet zien;
  • Proctoring via opname: een surveillant kijkt achteraf vaak versneld en soms ook steekproefsgewijs de opnamen terug. Of alles teruggekeken wordt of dat het steekproefsgewijs wordt gedaan, bepaalt de instelling;
  • Geautomatiseerde proctoring: bij deze variant vindt toezicht automatisch plaats;
  • Live proctoring: dit gebeurt doormiddel van live geluidsopname, toegang tot het scherm van de studenten, een webcam en/of mobiele telefoon. Door live proctoring kan de surveillant de student direct corrigeren of kan hij ingrijpen indien van toepassing.

Verantwoordelijkheid

Op grond van de AVG is een onderwijsinstelling verantwoordelijk voor de verwerking van persoonsgegevens door het online proctoring systeem. Er moet vooraf scherp worden getoetst of online proctoring echt noodzakelijk is, de ouders van minderjarige kinderen, studenten, docenten moeten worden geïnformeerd over hoe hun persoonsgegevens (of die van hun kind) worden beschermd en er moeten eisen worden gesteld aan de softwarebedrijven die de systemen leveren, zodat die volgens de AVG werken. 

Privacy

Bij online proctoring kan er veel informatie te halen zijn uit de beelden die worden verzonden naar onderwijsinstellingen. Het feit dat er opnames gemaakt kunnen worden en dat de leefomgeving van de student in beeld komt, raakt de privacy van de studenten. De studenten moeten voorafgaand aan het examen een ´roomtour´doen, zodat de surveillanten kunnen zien dat er geen spiekbriefjes aanwezig zijn of dat er iemand helpt met het maken van het tentamen. Ondanks dat online proctoring een inbreuk is op de privacy van de studenten, is het toch toegestaan dat onderwijsinstellingen voor deze methode kiezen. Als een onderwijsinstelling aan alle regels en beginselen van de AVG heeft voldaan, de onderwijsinstelling volgens de wet een publieke taak heeft en dat er een noodzakelijke reden (bijvoorbeeld covid-19) is om online proctoring in te zetten, dan is er geen onrechtmatige inbreuk op de privacy van de studenten.

Gegevensverwerking 

De onderwijsinstellingen hebben een grondslag nodig voor het verwerken van persoonsgegevens van de studenten. De volgende 6 grondslagen voor het verwerken van persoonsgegevens staan in de AVG:

  1.     U hebt toestemming van de persoon om wie het gaat.
  2.     Het is noodzakelijk om gegevens te verwerken om een overeenkomst uit te voeren.
  3.     Het is noodzakelijk om gegevens te verwerken omdat u dit wettelijk verplicht bent.
  4.     Het is noodzakelijk om gegevens te verwerken om vitale belangen te beschermen.
  5.     Het is noodzakelijk om gegevens te verwerken om een taak van algemeen belang of openbaar gezag uit te oefenen.
  6.     Het is noodzakelijk om gegevens te verwerken om uw gerechtvaardigde belang te behartigen.

Bij het gebruik maken van een softwareleverancier bij een digitaal leerprogramma, moet er een verwerkersovereenkomst afgesloten zijn, zodat de onderwijsinstellingen zeggenschap houdt over de gegevens van de studenten en moet de softwareleverancier voldoen aan de privacywetgeving. Dit zijn de onderwijsinstellingen verplicht.

De verwerking van persoonsgegevens dient te voldoen aan de beginselen van behoorlijkheid, rechtmatigheid en juistheid, en aan het doelbindingsprincipe. De opslag van gegevens dient beperkt te blijven.

Tot slot

Onderwijsinstellingen kunnen zich beroepen op artikel 6 lid 1 sub e AVG, het is namelijk de taak van onderwijsinstellingen om onderwijs te verzorgen, examens/tentamens af te nemen en behaalde diploma’s te verstrekken. Het is een noodzaak voor onderwijsinstellingen om online lessen te geven of online examens/tentamens af te nemen, zo wordt er voorkomen dat studenten studievertraging oplopen. Mochten de studenten er echt niet mee eens zijn, dan kunnen zij in bezwaar.

Mocht je als student vragen hebben over jouw privacy tijdens online tentamens, neem dan contact met ons op via 038-2022738 of info@juristenzwolle.nl.

Meer blogs over
juridisch