Iedereen maakt het wel eens mee, de volmacht. De bank bellen voor iemand kan pas nadat deze overtuigd zijn van een machtiging. Bij rechtszaken zijn het vertegenwoordigers (gemachtigden) die optreden namens een partij, maar hoe zit dit nu precies? Wanneer is iemand een gevolmachtigde en welke soorten volmachten kent ons recht?
Vertegenwoordiging
Vertegenwoordiging houdt in feite in dat een bepaalde partij voor of namens een andere partij rechtshandelingen verricht. De vertegenwoordiger verricht rechtshandelingen maar valt als het ware als tussenpersoon weg, waardoor de rechtsgevolgen tussen partijen plaatsvindt.
Iedereen die meerderjarig is kan iemand anders de bevoegdheid geven om namens hem rechtshandelingen te verrichten. Dit kan bijvoorbeeld gaan om het doen van een betaling, of om namens de volmachtgever iets te kopen of verkopen.
Bij vertegenwoordiging zijn twee elementen essentieel, beiden komen voort uit Artikel 3:60 lid 1 Burgerlijk wetboek. Als eerste dient de vertegenwoordiger de bevoegdheid tot vertegenwoordiging te hebben. Daarnaast moet hij handelen in de hoedanigheid van vertegenwoordiger. Dit wordt ook wel in naam van de principaal genoemd.
Er is een verschil tussen middellijke en onmiddellijke vertegenwoordiging. Men spreekt van onmiddellijke (directe) vertegenwoordiging in de regel alleen wanneer de vertegenwoordiger een rechtshandeling verricht waarvan de rechtsgevolgen alleen aan de persoon die vertegenwoordigd wordt kan worden toegerekend.
Volmacht
‘De volmacht is de bevoegdheid die een volmachtgever verleent aan een ander, de gevolmachtigde, om in zijn naam rechtshandelingen te verrichten’, zo schrijft Artikel 3:60 lid 1 Burgerlijk Wetboek voor.
Soorten volmacht
Het Nederlands recht kent een aantal soorten volmacht:
- Algehele volmacht;
- Bijzondere volmacht;
- Onderhandse volmacht;
- Bankmachtiging;
- Notariële volmacht.
Algehele volmacht: met een algehele volmacht wordt er door een naaste een vertrouwenspersoon aangewezen die alle financiële zaken regelt namens de volmachtgever. Deze persoon mag belangrijke beslissingen nemen die invloed kunnen hebben op het vermogen van de volmachtgever. De gevolmachtigde persoon heeft toegang tot alle bankrekeningen en spaarrekeningen, hij heeft zeggenschap over het verkopen van de woning. Ook mag hij leningen afsluiten en schenkingen doen in naam van de volmachtgever.
Bijzondere volmacht: deze volmacht is alleen van toepassing op een bepaald doel of een specifieke handeling.
Bankmachtiging: met een bankvolmacht wordt er iemand gemachtigd om voor het beheren van de betaalrekening te zorgen. Dit wordt geregeld bij de bank door een formulier in te vullen, dit formulier moet worden ondertekend door de volmachtgever en de gemachtigde. De gemachtigde mag dan de betalingen gaan doen voor de volmachtgever. Let wel op dat de bank niet in de gaten houdt of deze persoon wel goed en verantwoordelijk met het geldt omgaat. Het is niet de taak van de bank om toezicht te houden op de betaalrekening.
Onderhandse volmacht: een volmacht opstellen hoeft niet altijd via een notaris of een andere bevoegde persoon te lopen. De volmachtgever kan ook zelf een volmacht opstellen. Het nadeel van een onderhandse volmacht is wel dat de gemachtigde vertrouwenspersoon dan niet volledig gemachtigd is.
Notariële volmacht: een volmacht op laten stellen door een notaris heeft veel voordelen. Zo voorkom je latere problemen en kan de notaris advies geven aan de gemachtigde. Maar ook kan de notaris samen met de gemachtigde de verschillende mogelijkheden bespreken en samen het formulier doornemen. Naast het advies geven en de mogelijkheden bespreken, kijkt de notaris ook of de gemachtigde wilsbekwaam is. Zo kan hij vaststellen dat de gemachtigde geestelijk wist wat hij deed op moment van de ondertekening van de volmacht.
Aansprakelijkheid bij onbevoegdheid
Als er blijkt dat er een overeenkomst is gesloten door iemand die stelde te handelen op basis van een volmacht, maar achteraf daar niet over bleek te beschikken, is de volmachtgever niet gebonden.
Hebt u vragen over de volmacht of de aansprakelijkheid bij onbevoegdheid? Neem dan contact met ons op via info@juristenzwolle.nl of 038-2022738.
