De WHOA kan uitkomst bieden voor ondernemers in zwaar weer

16 september 2021

In het huidige economische klimaat kampen veel ondernemers met financiële moeilijkheden. Afhankelijk van de branche waarbinnen je als bedrijf opereert, kunnen de inkomsten de afgelopen jaren flink zijn teruggelopen. Ondertussen blijven de kosten zich opstapelen en een faillissement dreigt.

Wat is het doel van de WHOA?

Voor veel ondernemers staat het water inmiddels aan de lippen en zal het herstel van de economie na de coronacrisis net te laat komen. Met invoeging van de Wet homologatie onderhands akkoord (hierna: WHOA) in de faillissementswet per 1 januari 2021 beoogde minister Dekker een uitweg te scheppen voor ondernemers die ten onder dreigen te gaan aan een faillissement.

Concreet creëert de WHOA  de mogelijkheid om tot een dwangakkoord tussen schuldenaar en schuldeisers te komen, zonder toestemming van alle schuldeisers. Minister Dekker legde het als volgt uit:

 “Als een meerderheid van schuldeisers van een onderneming in ernstige financiële problemen het samen eens wordt over de afbetaling van schulden, kan het niet zo zijn dat één individuele schuldeiser of aandeelhouder daar een stokje voor steekt. Juist om te voorkomen dat bedrijven dan omvallen, maken we het in dit soort situaties makkelijker om tot een schuldsanering te komen en het bedrijf voort te zetten. Dat is goed voor werknemers, ondernemers én schuldeisers.”

Wat zijn de voorwaarden?

Er worden wel bepaalde eisen gesteld aan de situatie van de onderneming. De WHOA-regeling is in eerste instantie bedoeld als laatste redmiddel voor anderszins goed lopende bedrijven die door de coronacrisis in zwaar weer zijn beland. De regeling kan door zowel grote als kleine ondernemingen benut worden. Zo heeft  de naamloze vennootschap N.V. ADO Den Haag op 3 mei  een startverklaring gedeponeerd waarin de keuze gemaakt wordt  voor een openbare akkoordprocedure buiten faillissement. Maar ook kleinere ondernemers kunnen gebruik maken van de regeling.  Voor eenmanszaken en natuurlijke personen zal de route van de WHOA-regeling voor de hand liggen als de wens bestaat om het bedrijf voort te zetten. Bij het alternatief, de WSNP, is dit namelijk geen optie. 

Daarnaast kan de regeling benut worden als het bedrijf niet langer levensvatbaar is, maar er met een homologatieakkoord betere resultaten te behalen zijn dan met een een faillissement. 

Dat een onderneming na herstructurering nog levensvatbaar moet zijn, is een eerste vereiste om gebruik te kunnen maken van deze regeling. Daarnaast moet er sprake zijn van  dat het bedrijf in de (nabije) toekomst niet maar aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen. 

Het akkoord kan, op verzoek bij de rechtbank, opgesteld worden in samenwerking met een herstructureringsdeskundige. Voorafgaand aan het traject kan als ondersteuningsmaatregel  een afkoelingsperiode aangevraagd worden bij de rechtbank. In het akkoord moet onder andere zijn nagedacht over de reorganisatie van de onderneming en de  liquidatie van de bestaande schulden. Het akkoord moet redelijk en haalbaar zijn. De positie van de schuldeisers en aandeelhouders mag na het akkoord niet nadeliger uitpakken. Ook geldt dat de arbeidsvoorwaarden van het personeel van de onderneming niet mag veranderen. Tot slot mag er geen WHOA-akkoord aangeboden worden wanneer dit in de afgelopen 3 jaar al eerder is gebeurd. 

Er zijn enige kosten verbonden aan het aanbieden van een akkoord onder de WHOA-regeling. Allereerst is er verplichte procesvertegenwoordiging van een advocaat. Ook moeten er griffierechten betaald worden. 

Hoe gaat de WHOA-regeling in zijn werk?

De eerste stap in de procedure is het vastleggen afspraken in een conceptakkoord.  Je kan kosteloos een verklaring bij de griffie van de rechtbank deponeren waarin je aangeeft dat je start met de voorbereiding van een akkoord, in dit akkoord moet een redelijk voorstel tot stand gebracht worden. De schuldeisers worden in verschillende klassen ingedeeld, dit is van belang voor de stemming. 

De tweede stap is om dit conceptakkoord voor te leggen aan de schuldeisers en aandeelhouders. Dit kan middels een besloten akkoordprocedure, als publiciteit niet gewenst is. Anders  kan dit ook door middel van een openbare procedure welke bekendgemaakt wordt in het Insolventieregister.

De derde stap is de uiteindelijke stemming van schuldeisers en aandeelhouders over het voorliggende akkoord. De vierde stap is dat er een verslag gemaakt moet worden van de voorgaande  stemming. Vervolgens dient voor de vijfde stap de betrokken advocaat een homologatieverzoek in bij de rechtbank. Hiervoor ben je als ondernemer griffiekosten verschuldigd. Ook het verslag van de stemming moet ingediend worden, dit mag je zelf doen als ondernemer. De rechtbank keurt het verzoek goed als tijdens de stemming 2/3 minstens 1 klasse schuldeisers vóór het akkoord was. Daarna volgt een bezwaarperiode van 8 tot 14 dagen waarin alle stemgerechtigde schuldeisers en aandeelhouders bij de rechtbank een verzoek tot afwijzing van het akkoord kunnen indienen. Tot slot volgt dan natuurlijk een uitspraak van de rechter over het homologatie akkoord. Als het akkoord wordt gehomologeerd, zijn betrokken partijen vanaf dat moment (juridisch) gebonden aan de gemaakte afspraken. Ook schuldeisers die niet gestemd hebben zijn aan het akkoord gebonden. Bezwaar indienen is na goedkeuring  niet meer mogelijk. Op de website van de KvK staat een WHOA routekaart waarin de procedure stapsgewijs wordt uitgelegd. 

De regeling wordt inmiddels veelvuldig in de praktijk toegepast. Binnen de jurisprudentie worden al regelmatig uitspraken gedaan over verschillende aspecten van de nieuwe wet. Daarnaast is er ook enige kritiek op de regeling. De angst bestaat  deze regeling vooral gebruikt zal worden door grote spelers, terwijl deze voor het MKB een beperkte toepassing kent. Voor daadwerkelijke cijfers over de het gebruik van de WHOA is het nog wat vroeg. Maar het zal interessant zijn om in de (nabije) toekomst te zien of de WHOA-regeling tot de beoogde doelen zal leiden ten aanzien van de faillissementswetgeving. 

Hebt u verdere vragen met betrekking tot de WHOA-regeling? Neem dan contact met ons op via info@juristenzwolle.nl of 038-2022738 om uw mogelijkheden te bespreken. 

Meer blogs over
juridisch